Νίκος Μαμαγκάκης – Η Όπερα Των Σκιών

Αν θελήσει κανείς να κάνει μια αναφορά σε κάποιο δίσκο του Νίκου Μαμαγκάκη και έχοντας έστω δεδομένο ότι έχει αποφασίσει να αναφερθεί σε κάποια από τις καινούργιες του δουλειές, στο δικό του label,  απλά πρέπει να διαλέξει έναν από τους πενήντα και πλέον τίτλους! Πρόκειται για έναν από τους πλέον ακούραστους και παραγωγικούς έλληνες μουσικούς. Βεβαίως πρόκειται και για έναν από τους καλύτερους, τους πιο ταλαντούχους, που με χαρακτηριστική ευκολία γράφει για όλα σχεδόν τα είδη μουσικής. 

Λόγω της πολύ μεγάλης εκτίμησης που τρέφω για τον συνθέτη θέλησα να παρουσιάσω μια δουλειά του που αγαπώ ιδιαίτερα. Μέσα στον τεράστιο όγκο της συνολικής δουλειάς του υπάρχουν διαμάντια κρυμμένα και διαμάντια στο φως. Η «Όπερα Των Σκιών» ανήκει στην πρώτη περίπτωση αν δεν αναφερόμαστε σε ένα πιο εξειδικευμένο κοινό αλλά στο ευρύτερο φιλόμουσο κοινό.

Το έργο, συνοπτικά, διαθέτει τα πάντα: Το λιμπρέτο του Νάσου Θεοφίλου είναι πέραν περιγραφής. Ο Καραγκιόζης, ο Χατζηαβάτης και ο Βεζύρης δίνουν το παρών με ανατρεπτικό (κυριολεκτικά!), σκωπτικό και διαχρονικό λόγο, δουλεμένο σε κάθε λέξη του. Η ραχοκοκαλιά της όπερας, το λιμπρέτο, στη συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί μια λογοτεχνική κατάθεση υψηλού επιπέδου και τοποθετεί την όπερα ήδη από την κείμενό της στην ομάδα των ξεχωριστών έργων. Επιπλέον, ο Νίκος Μαμαγκάκης αναγνωρίζοντας την αξία του λόγου του Νάσου Θεοφίλου περιέλαβε όλο το λιμπρέτο στη έκδοση του διπλού ψηφιακού δίσκου, συνεπώς αναφερόμαστε και σε ένα χορταστικό ένθετο.

Οι φωνές που συμμετέχουν στην όπερα είναι πολύ γνωστές: Από τη Σαβίνα Γιαννάτου στον Κώστα Κληρονόμο, από την Ηρώ Σαΐα στον Χάρη Ανδριανό και από τον Γιάννη Ιδομενέως στον Τάση Χριστογιαννόπουλο, ανάμεσα στους άλλους. Ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος μάλιστα, σύμφωνα με το εισαγωγικό σημείωμα του συνθέτη «ανέλαβε τη συγκέντρωση, τη διδασκαλία και τον ενθουσιασμό των είκοσι περίπου ερμηνευτών της όπερας και τον ευχαριστώ θερμά». Συνεργάτης πολύτιμος του Νίκου Μαμαγκάκη, έχει δισκογραφική παρουσία σε μεγάλο αριθμό από έργα του με εξαιρετικές ερμηνείες (όπως στα τόσο αγαπημένα «Πέντε θεατρικά τραγούδια»). Συνεργάτες και σε άλλες δουλειές του συνθέτη είναι και άλλοι τραγουδιστές που συμμετέχουν στην όπερα, το αηδόνι με το όνομα Σαβίνα και – ευτυχώς – και ο Νάσος Θεοφίλου ο οποίος δυστυχώς δεν βρίσκεται πλέον εν ζωή.

Το τρίτο τμήμα της όπερας είναι προφανώς το μουσικό. Και εδώ οι γνώσεις, η εμπειρία και το ταλέντο του Νίκου Μαμαγκάκη καταγράφονται σε χαρτιά ενορχήστρωσης δίνοντας ένα συνολικό αποτέλεσμα που ενώνει τον λόγο, τις φωνές και τη μουσική με τρόπο θαυμαστό. Καθώς η ιστορία εξελίσσεται, η μουσική και η ενορχήστρωση την υποστηρίζουν αρμονικά. Ο Νίκος Μαμαγκάκης πρόσεξε τις στιγμές των λεπτών λόγων, των υπονοούμενων, τη ειρωνεία και τους έδωσε το πρέπων ηχόχρωμα.

 Βρίσκω την «Όπερα Των Σκιών» ως ένα από τα πιο σημαντικά έργα, χωρίς να πω των τελευταίων ετών, και ένα από τα πιο σημαντικά του συνθέτη. Ευτύχημα είναι πως το καταπληκτικό λιμπρέτο του Νάσου Θεοφίλου (σε μια ιδέα του Νίκου Μαμαγκάκη) βρέθηκε στα χέρια ενός μουσικού με πολλές γνώσεις και μάλιστα στην ύστερη ωριμότητά του, που συμπίπτει -όσο κι αν ακούγεται περίεργο- με την εντονότερη συνθετική του περίοδο. 

Ανακαλύψτε τον δίσκο και αναζητείστε τον σε πολύ καλή τιμή. Περισσότερα για το έργο του Νίκου Μαμαγκάκη στο http://mamangakis.weebly.com/